 |
 |
 |
I POMORSKA NAUKOWO – SZKOLENIOWA KONFERENCJA
DLA RATOWNIKÓW MEDYCZNYCH „PARAMEDIC 2016”
GDAŃSK 28 PAŹDZIERNIKA 2016 r.
ORGANIZATOR
Gdański Uniwersytet Medyczny Katedra i Klinika Medycyny Ratunkowej
WSPÓŁORGANIZATOR
Centrum Szkoleń Ratowniczych DAN – MED w Giżycku
KOMITET NAUKOWY
Przewodniczący
prof. dr hab. med. Andrzej Basiński
Wydział Nauk o Zdrowiu z Oddziałem Pielęgniarstwa
i Instytutem Medycyny Morskiej i Tropikalnej
Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego
Członkowie
dr Daniel Ślęzak
mgr Kamil Krzyżanowski
Katedra i Klinika Medycyny Ratunkowej Gdański Uniwersytet Medyczny
Miejsce: Sala wykładowa Auditorium Primum w Atheneum Gedanense Novum,
Gdański Uniwersytet Medyczny
Aleja Zwycięstwa 41/42 godz. 9.00 – 17.00
TEMATYKA KONFERENCJI
1. Czy musi boleć?
prof. dr hab. med. Andrzej Basiński
Kierownik Katedry i Kliniki Medycyny Ratunkowej Wydział Nauk o Zdrowiu z Oddziałem Pielęgniarstwa i Instytutem Medycyny Morskiej i Tropikalnej Gdański Uniwersytet Medyczny
W pracy przedstawione są leki, jakie może używać ratownik medyczny zgodnie z aktualnymi regulacjami prawnymi. Autor przedstawia najczęstsze sytuacje kliniczne, w których występują dolegliwości bólowe. Podaje zasady leczenia bólu zgodne z najnowszymi wytycznymi EBM, pokazując możliwości leczenia przeciwbólowego, jakie posiadają dzisiaj ratownicy medyczni.
2. Leczenie przeciwbólowe na etapie przedszpitalnym – analiza badania.
mgr Kamil Krzyżanowski
Katedra i Klinika Medycyny Ratunkowej Wydział Nauk o Zdrowiu z Oddziałem Pielęgniarstwa i Instytutem Medycyny Morskiej i Tropikalnej Gdański Uniwersytet Medyczny
Ostatnie pół roku przyniosło znaczne zmiany w systemie PRM. Ratownicy medyczni, cieszący się dotychczas znaczną autonomią i zaufaniem, uzyskali dodatkowe uprawnienia, tak w pakiecie dostępnych procedur, jak i w farmakoterapii. Czy jest to właściwy kierunek rozwoju ratownictwa w naszym kraju? W środowisku ratowników, a także w innych grupach zawodowych związanych bezpośrednio z systemem PRM, rozgorzały spekulacje na ten temat. Zwolennicy, jak i opozycjoniści wskazują argumenty, udowadniając swoje racje. Autorzy badania postanowili poddać analizie jeden z filarów działania zespołów wyjazdowych. Nasze zainteresowanie wzbudziły sposoby terapii przeciwbólowej poszkodowanych po urazach. Oczywistym jest, że prezentowane wyniki badania nie odpowiedzą na pytanie, czy kierunek rozwoju jest właściwy. Chcielibyśmy jednak zwrócić uwagę i postawić pytanie, czy rozszerzenie uprawnień ratowników wynika z wyczerpania dotychczasowych możliwości terapeutycznych, a może motywy zwiększenia wachlarza procedur były zupełnie inne? Czy wszyscy jesteśmy merytorycznie przygotowani na taki krok? Czy problem jest istotny, a może odrobinę przesadzamy? Badanie przeprowadzono na terenie województwa pomorskiego, analizując dokumentację wyjazdową dysponentów zespołów ratownictwa medycznego. Uzyskano łącznie blisko 65.000 kart, wyłoniono z nich te, gdzie przyczyną interwencji był uraz. Zbadano, jaką terapię przeciwbólową wdrażali ratownicy na etapie przedszpitalnym, biorąc pod uwagę: rodzaj urazu, stosowane preparaty oraz grupy wiekowe poszkodowanych. Wyniki nie napawają optymizmem. Być może należy wdrożyć pewne procedury naprawcze, systemy szkoleniowe, czy algorytmy, gdyż odsetek przypadków, gdzie dochodziło do próby ograniczenia dolegliwości bólowych jest rażąco niski!
3. Postępowanie przeciwbólowe stosowane przez Zespoły Ratownictwa Medycznego przy zabezpieczeniu 22 edycji Festiwalu Muzycznego Przystanek Woodstock 2016.
dr Daniel Ślęzak
Katedra i Klinika Medycyny Ratunkowej Wydział Nauk o Zdrowiu z Oddziałem Pielęgniarstwa i Instytutem Medycyny Morskiej i Tropikalnej Gdański Uniwersytet Medyczny
Wstęp: Ból jest fizjologicznym, subiektywnym odczuciem wywołanym działaniem specyficznego bodźca na określony receptor i odgrywa ogromną rolę w rozpoznaniu i umiejscowieniu procesu chorobowego lub uszkodzenia tkanek. Ból bywa traktowany jako “piąty objaw życiowy”, a jego łagodzenie jest podstawowym prawem chorego.
Cel pracy: Celem pracy było przedstawienie postępowania przeciwbólowego stosowanego w czasie 22. edycji festiwalu muzycznego „PRZYSTANEK WOODSTOCK 2016” w Kostrzynie n/Odrą przez zespoły ratownictwa medycznego. Jaki był powód zastosowania postępowania przeciwbólowego? Jaka była dawka leku? Jaka była droga podania leku?
Materiał i metody: Badanie przeprowadzono za pomocą retrospektywnej analizy dokumentacji medycznej pacjentów. Przedmiotem badań były karty medycznych czynności ratunkowych zespołów ratownictwa medycznego pełniących dyżur w czasie trwania festiwalu, dokumentacja medyczna z Izby Przyjęć „Nowy Szpital” w Kostrzynie nad Odrą w okresie 13.07-17.07.2016 r.
Podsumowanie: Głównym powodem zastosowania leków przeciwbólowych przez zespoły ratownictwa medycznego był ból w okolicy jamy brzusznej. Najczęściej podawany był ketoprofen. Omawiane leki stosowano w bezpiecznych dla pacjentów dawkach oraz drogach podania. Należy dążyć do uszczegółowienia karty medycznych czynności ratunkowych o skale bólowe np. o NRS (ang. Numeric Rating Scale), skala przymiotnikowa czy wzrokowa, analogowa.
4. Przedszpitalne leczenie odwracalnych przyczyn urazowego NZK.
dr n. med. Robert Szymczak
Katedra i Klinika Medycyny Ratunkowej Wydział Nauk o Zdrowiu z Oddziałem Pielęgniarstwa i Instytutem Medycyny Morskiej i Tropikalnej Gdański Uniwersytet Medyczny
Przeżywalność pacjentów po urazowym NZK (uNZK) jest bardzo niska i wynosi około 3,5%. Do głównych przyczyny uNZK należą: hipowolemia (48%), hipoksja (13%), odma prężna (13%) oraz tamponada serca (10%). Tylko skuteczne leczenie odwracalnej przyczyny uNZK daje szansę na powrót spontanicznego krążenia. Gdy przyczyną NZK jest hipowolemia, tamponada serca, czy odma prężna, skuteczność ucisków klatki piersiowej jest mniej prawdopodobna, niż w przypadku NZK w normowolemii, dlatego uciski klatki piersiowej mają niższy priorytet, niż kontrola krwawienia, odbarczenie odmy prężnej, czy torakotomia ratunkowa. W postępowaniu podczas RKO pacjenta urazowego, na pierwszy plan wysuwa się użycie USG, w celu zdiagnozowania przyczyny NZK oraz leczenie odwracalnych przyczyn: zaopatrzenie masywnych krwotoków zewnętrznych, udrożnienie dróg oddechowych, wentylacja, maksymalizowanie natlenowania, obustronna dekompresja klatki piersiowej oraz torakotomia ratunkowa. W prezentacji główny nacisk zostanie postawiony na procedury dość rzadko stosowane w przedszpitalnym RKO pacjentów urazowych w warunkach Polskich takie jak: użycie USG, procedurę obustronnej dekompresji klatki piersiowej oraz torakotomię ratunkową.
5. Opatrunki hemostatyczne w ratownictwie medycznym.
dr Paweł Jastrzębski
Wydział Bezpieczeństwa Wewnętrznego Wyższa Szkoła Policji w Szczytnie
Opatrunki hemostatyczne służą do tamowania krwotoków zewnętrznych w przypadku kiedy zostały wyczerpane wszystkie standardowe możliwości ich opanowania, takie jak: bezpośredni ucisk na naczynia doprowadzające krew do miejsca zranienia, opatrunek uciskowy, opaska uciskowa. Cechą charakterystyczną tego typu opatrunków jest obecność substancji, która inicjuje wytworzenie w miejscu zranienia bardzo mocnego skrzepu krwi lub pseudoskrzepu.
Przeznaczenie :
Opatrunki hemostatyczne to skuteczne produkty, stosowane w celu szybkiego zatrzymania intensywnego krwawienia, które może prowadzić do śmierci. Preparaty te są łatwe w użyciu, niezwykle skuteczne (posiadają oznaczenie CE, jako środek medyczny Klasy III). Oferowane są w różnych postaciach, umożliwiając ratownikom zastosowanie właściwego środka do różnego rodzaju trudnych oraz głębokich ran. Preparaty nie wytwarzają ciepła i nie grożą oparzeniem pacjenta, bądź ratownika. Działanie preparatów jest niezależne od normalnego procesu gojenia się ran. Należy użyć opatrunku hemostatycznego, jeśli bezpośredni ucisk nie tamuje silnego krwawienia zewnętrznego lub rana znajduje się w miejscu, gdzie nie jest on możliwy. W celu bezpiecznego i skutecznego zastosowania opatrunków hemostatycznych potrzebne jest odpowiednie przeszkolenie – wytyczne ERC 2015 r.
6. AED – Projekt powszechnego dostępu do defibrylacji na terenie Trójmiasta – przyszłość a teraźniejszość.
dr n. med. Tomasz Łopaciński
Katedra i Klinika Medycyny Ratunkowej Wydział Nauk o Zdrowiu z Oddziałem Pielęgniarstwa i Instytutem Medycyny Morskiej i Tropikalnej Gdański Uniwersytet Medyczny
W Polsce z powodu Nagłego Zatrzymania Krążenia (NZK) ginie blisko 40 tysięcy osób rocznie. Przeżywalność po zewnątrzszpitalnym NZK wynosi mniej jak 10%. Jedynie jak najszybsze rozpoczęcie resuscytacji krążeniowo-oddechowej oraz szybkie zastosowanie defibrylatora AED umożliwia przywrócenie prawidłowego rytmu serca w ciągu kilku minut od momentu wystąpienia NZK. Szacuje się, że każda minuta w opóźnieniu rozpoczęcia resuscytacji oraz podjęcia defibrylacji obniża szanse na przeżycie pacjenta o 7-10%. Według zaleceń Europejskiej Rady Resuscytacji (ERC), program powszechnego dostępu do defibrylacji powinien zakładać wykonanie pierwszej defibrylacji do 3 minut od NZK.
Analiza przypadków NZK w miejscach publicznych w aglomeracji Trójmiejskiej w latach 2010-2011, wykazała 500 takich przypadków. W 283 sytuacjach podjęto reanimację, uzyskując 51% skuteczności, co wiązało się z przewiezieniem 143 pacjentów do szpitala. Najczęstszą lokalizacją w której dochodzi do zatrzymania pracy serca jest ulica – 203 przypadki, co stanowi 40,6%, na drugim miejscu są Domy pomocy i opieki społecznej – 48 przypadków – 9,6%, a na trzecim działki – 43 przypadki – 8,6%. Na podstawie analizy zebranych danych wyznaczono 94 miejsca ewentualnego rozmieszczenia AED na terenie Trójmiasta. W każdym z tych miejsc AED powinno być umieszczone w miejscu widocznym, łatwo dostępnym, dobrze oznaczonym, o ile to możliwe 24 h/ dobę.. Ostatecznym celem stworzenia takiego algorytmu postępowania, byłoby podniesienie przeżywalności pacjentów po NZK w miejscach publicznych w aglomeracji Trójmiejskiej. Obecna prezentacja pokazuje sytuację obecną oraz plany na przyszłość związane z wdrożeniem systemu AED na terenie Trójmiasta.
7. Leczenie przeciwbólowe stosowane przez zespoły ratownictwa medycznego – wiedza studentów.
mgr Przemysław Żuratyński
Instytut Nauk Medycznych Uczelnia Warszawska im. Marii Skłodowskiej – Curie
SPW ZOZ MSW w Bydgoszczy
Wstęp. Postępowanie z pacjentem bólowym jest nieodzownym elementem pracy ratownika medycznego. Wezwania zespołów ratownictwa medycznego dotyczą urazów oraz nagłych zachorowań, gdzie niejednokrotnie występuje ból. Aktualna wiedza studentów ratownictwa medycznego i ratowników medycznych na temat metod leczenia bólu powinna być priorytetem.
Cel pracy. Przedstawienie stanu wiedzy studentów kończących studia na kierunku Ratownictwo medyczne na temat metod oceny bólu (skale bólowe) oraz leczenia bólu w zespołach ratownictwa medycznego w świetle obowiązujących przepisów prawych w Polsce.
Metodologia badania. Badanie ankietowe (autorski kwestionariusz pytań), którym objęto 200 studentów III roku kierunku Ratownictwo medyczne z 4 uczelni w Polsce. Wybrani studenci kończyli edukację i będą pracować w ZRM.
Wnioski. Studenci nie posiadają aktualnej wiedzy z zakresu analgetyków stosowanych w ratownictwie medycznym. Należy dążyć do stałego aktualizowania wiedzy z zakresu działania i możliwych działaniach niepożądanych analgetyków. Farmakologiczne metody leczenia bólu u dzieci oraz skale oceny natężenia bólu stanowią problem dla większości studentów.
8. Fentanyl w ratownictwie.
lek. med. Przemysław Ustowski
Oddział Intensywnej Terapii Szpitale Tczewskie S.A.
Od kwietnia 2016 roku obowiązuje nowe rozporządzenie Ministra Zdrowia zezwalające na samodzielne podawanie fentanylu przez ratowników ZRM w walce z bólem, w opiece przedszpitalnej. Warunkiem koniecznym do podawania tego leku powinna być elementarna wiedza z zakresu farmakologii i fizjologii bólu. Gwarantuje to prawidłową diagnozę dotyczącą rodzaju bólu/-ów. Ponadto stosowanie fentanylu przez ratowników nie może być nadużywane, a jego podaż powinna odbywać się w oparciu o właściwy dobór również innych leków przeciwbólowych, między innymi dzięki wykorzystaniu drabiny analgetycznej.
9. Przygotowanie szpitala do działania w warunkach katastrofy.
mgr Tadeusz Miłowski
Katedra Medycyny Ratunkowej Uniwersytet Warmińsko – Mazurski w Olsztynie,
Kliniczny Szpitalny Oddział Ratunkowy SP ZOZ MSWiA z W-M CO w Olsztynie
Katastrofy towarzyszyły ludzkości od zawsze. Ich nieprzewidywalność co do czasu, miejsca, rozmiarów i konsekwencji daje złudne poczucie bezpieczeństwa. Optymistycznie zakładamy, że może tym razem nie zdarzy się u nas, że u nas zazwyczaj jest spokojnie. Tymczasem prawidłowo postawione pytanie nie brzmi czy, ale kiedy staniemy przed koniecznością działania w warunkach nadzwyczajnych. Straty w ludziach ale także utrata integralności więzi społecznych, zniszczenia infrastruktury, nieodwracalne szkody w środowisku naturalnym oraz likwidacja odległych skutków katastrof stanowią jedno z najpoważniejszych wyzwań stojących przed rozwiniętymi społeczeństwami. Czy zatem można przygotować się do katastrofy? Do pewnego stopnia tak. W organizacjach mniej złożonych, z ograniczoną ilością zadań, tworzone i ćwiczone są algorytmy postępowania na wypadek zdarzeń z dużą ilością poszkodowanych. W strukturach skomplikowanych, takich jak szpital tworzenie algorytmów ze względu na nieprzewidywalność i związaną z tym mnogość potencjalnych scenariuszy traci sens i wykracza poza możliwości racjonalnego planowania. O wiele bardzie sensowne jest opracowanie zasad na podstawie których szpital działa w warunkach katastrofy. W trakcie wykładu postaram się przedstawić rekomendacje Światowej Organizacji Zdrowia dotyczące przygotowania szpitala do pracy w warunkach katastrofy oraz powstałe na ich podstawie autorskie rozwiązania funkcjonujące w SP ZOZ MSWiA z WMCO w Olsztynie.
10. Wewnątrzszpitalne zatrzymanie krążenia.
mgr Mariusz Grażewicz
Katedra Medycyny Ratunkowej Uniwersytet Warmińsko – Mazurski w Olsztynie,
Kliniczny Szpitalny Oddział Ratunkowy SP ZOZ MSWiA z W-M CO w Olsztynie
Zatrzymanie krążenia w szpitalu nie powinno być zdarzeniem ani nagłym, ani niespodziewanym. Pacjenci przebywający w oddziałach szpitalnych są hospitalizowani z powodu pogorszenia stanu zdrowia, tym samym ryzyko zatrzymania krążenia jest u nich większe. Przebywający w szpitalu pacjenci pozostają pod ciągłą opieką personelu medycznego, dlatego nagłe pogorszenie stanu zdrowia, czy wystąpienie zatrzymania krążenia jest zdarzeniem wysoce niepożądanym. W odpowiedzi na zatrzymanie krążenia w opiece przedszpitalnej, z pomocą przychodzi system Państwowe Ratownictwo Medyczne. Czy równie dobry system ratowania życia w przypadku nieoczekiwanego zatrzymania krążenia funkcjonuje w szpitalach? Czy stare powiedzenie „pod latarnią najciemniej”, odnajduje w tym przypadku swoje uzasadnienie? Problem wewnątrzszpitalnego zatrzymania krążenia dostrzegany jest przez Europejską Radę Resuscytacji od ponad 10 lat. W naszym kraju problem takich pacjentów wydaje się być często niedostrzegany, a poprawa tego stanu rzeczy zaniedbywana. Dokonywane na świecie badania biorące pod uwagę pacjentów po zatrzymaniu krążenia oraz tych nieoczekiwanie przeniesionych do OIT, pokazują szereg błędów i niedociągnięć popełnianych głównie przez personel szpitala. Dodatkową przeszkodą staję się również utworzony w szpitalu system reakcji na zatrzymanie krążenia, który jest często nieefektywny i nie spełnia swojej roli w sposób wystarczający.
Analizując zastosowane rozwiązania w naszym kraju jak również te funkcjonujące w Europie i na świecie, postaram się przedstawić propozycję rozwiązania problemu poprawy bezpieczeństwa pacjentów leczonych w oddziałach szpitalnych.
11. Amputacja urazowa – postępowanie przedszpitalne. Wskazania do replantacji.
mgr Agata Piotrowska
Katedra i Klinika Medycyny Ratunkowej Wydział Nauk o Zdrowiu z Oddziałem Pielęgniarstwa i Instytutem Medycyny Morskiej i Tropikalnej Gdański Uniwersytet Medyczny
Amputacje urazowe często stanowią zagrożenie dla życia chorego (najczęściej z powodu znacznej utraty krwi, a w konsekwencji wstrząsu hipowolemicznego). Oprócz ratowania życia poszkodowanego należy myśleć o ratowaniu funkcji amputowanej kończyny. Niestety nie zawsze jest to możliwe, ale nieprawidłowe zabezpieczenie chorego oraz amputatu może bezpowrotnie zdyskwalifikować pacjenta do replantacji i uniemożliwić powrót prawidłowych funkcji kończyny. W konsekwencji nieprawidłowego postępowania można trwale okaleczyć chorego, co często prowadzi do jego niepełnosprawności. W pierwszych dobach po urazie bez wątpienia najważniejsze jest ratowanie życia poszkodowanego, jednak na późniejszym etapie rekonwalescencji bardzo istotny jest powrót do normalnego życia, codziennych obowiązków. Ponowne podjęcie pracy może być uniemożliwione z powodu dysfunkcji kończyny. Taki poszkodowany staje się obciążeniem dla rodziny i społeczeństwa. Zasady postępowania z pacjentem i amputatem powinny być znane wszystkim służbom udzielającym pomocy na miejscu zdarzenia.
12. Quo Vadis ?
rat. med. Marek Niziołek
Oddział Intensywnej Terapii Szpital im. Św. Wojciecha w GdańskuSPZZOZ Miejska Stacja Pogotowia Ratunkowego z Przychodnią w Sopocie
Problemy i dylematy związane z brakiem spójności kształcenia podyplomowego, co może skutkować skrajnie różnym poziomem przygotowania do podejmowania medycznych czynności ratunkowych przez ratowników medycznych. Próba odniesienia się do rozszerzonej listy leków w związku z Obwieszczeniem Ministra Zdrowia z dnia 25 lutego 2016 roku.
13. Zaawansowane czynności resuscytacyjne – analiza czynników wpływających na ROSC.
rat. med. Paulina Buca
Gdański Uniwersytet Medyczny
Wojewódzkie Centrum Powiadamiania Ratunkowego w Gdańsku
Nagłe zatrzymanie krążenia, to zdarzenie, z którym ratownik medyczny spotyka się stosunkowo często. Wymaga ono od niego pełnego skupienia oraz całkowitego zaangażowania. Skuteczność prowadzonych zabieg%